|
TSH TESTİ TSH testi, klinikte en çok tiroid bezinin normal çalışıp çalışmadığı öğrenmek amacıyla kullandığımız basit bir kan testidir. TSH (Thyrotrophin-Stimulating Hormone), kelime anlamı olarak “Tiroid Bezini Uyarıcı Hormon” anlamına gelir, aslında tiroid bezinden değil beyindeki hipofiz bezinden salgılanan bir hormondur. Tiroid bezinin herhangi bir nedenle tiroid hormonu üretimini azaltması halinde hipofiz bezi TSH hormonu üretimini artırarak tiroid bezine “tembellik yapma biraz daha hormon yap” emrini verir. Bizde kandaki TSH miktarının arttığını görünce “demek ki tiroid bezi yeteri kadar hormon yapmıyor” sonucunu çıkarırız.
TSH hormonu tiroid bezinin T4 (thyroxine) ve T3 (triiodotironin) hormonları salgılamasını sağlar. Bu hormonların kandaki seviyesi artınca, beyindeki hipofiz bezi “kanda yeteri kadar hormon var” diyerek TSH salgılamasını azaltır ve TSH seviyesi düşer. Hastaya ağızdan verdiğimiz tiroid haplarının (levotiron, euthyrox, tefor vb ilaçlar) içinde T3 ve T4 hormonları vardır. Bu ilaçlar TSH seviyesinin zaman içinde normale inmesini sağlar. TSH - NORMAL DEĞER KAÇTIR? TSH’ın normal değerinin kaç olduğu, yükselmesi halinde hangi değerlerden sonra ilaca başlanması gerektiği konusunda tam bir fikir birliği yoktur. Bizim ülkede çoğu laboratuarın formunda normal değeri 0.4 - 3.0 uIU/mL olarak yazar. 2002 yılına kadar TSH değerinin normal sınırları 0.5 - 5.0 arasındaydı. American Association for Clinical Chemistiry 2003 yılında yaptığı açıklamayla bu değeri 0.4-2.5 seviyesine indirdi. TSH yüksekliği Tiroid bezinin yeteri fonksiyon görmemesine “hipotiroidi” adın veriyoruz. Hipotiroidi hipofizden salgılanan TSH miktarının (hormon yap emrinin) artmasına neden olur. Bir kişinin TSH seviyesinin 6.0 üzerinde olması halinde o kişide hipotirodi olduğu kabul edilir ve tedaviye başlanır. Buna karşılık bazı doktorlar TSH seviyesini 2.5 üzerinde olması halinde “hipotirodi - tiroid tembelliği veya Haşimato” tanısı koyuyor ve tiroid hormonu tiroid hormonu tedavisine başlıyor. TSH düşüklüğü Tiroid bezinin fazla çalışmasına “hipertiroidi” adını veriyoruz. Bu durumda kandaki T3-T4 hormonlarının miktarının artmasına bağlı olarak tiroid bezine “hormon yap” emrini veren TSH salgılanması azalır ve kan TSH seviyesi normalin altına iner. HİPOTİROİDİ TANISI GEREKTİĞİNDEN ÇOK KONULUYOR Modern tıbbın hastalıkları ve kan değerlerini standardize etme merakı tiroid hastalıklarında da var. “Hastalık yoktur, hasta vardır” özdeyişini unutuyor, değerlerin normal sınırların biraz dışına taşması halinde hemen “hastalık” tanısı koyup, ilaç tedavisine başlıyoruz. Bu durum geçici bir dalgalanma yaşayan hastanın boş yere “hipotiroidi” tanısı almasına ve hayatı boyunca -ihtiyacı olmadığı halde- tiroid hormonu kullanmasına neden oluyor. Ben 2.5 TSH değerinin hipotirodi tanısı koyup ilaç başlanması için doğru olmayacağını düşünüyorum. Hatta TSH seviyesinin 5.0 üzerinde olması bile hemen ilaca başlanılmasını gerektirmez. Hastanın aşırı kilo veya depresyon gibi bir sorunu yoksa kısa bir süre sonra TSH değeri tekrar edilerek gelişimi gözlemek daha doğru olur. Bir istisna hamilelik durumudur. Hamilelikte tiroid hormonu ihtiyacı artar (hem annenin hem bebeğin ihtiyacı vardır). Bu yüzden ilk değerin yüksek çıkması halinde üç ayda bir TSH ve ST4 değeri kontrol edilmeli ve TSH seviyesi 0.4-2.0 mIU/L arasında tutulacak şekilde T4 hormonu verilmelidir. Yorumlar
|
Copyright © 2006 - 2024 DoktorMurat.Net, Yasal Uyarı ve Gizlilik, Site Haritasi
Dr.Murat KINIKOĞLU Sağlıklı Yaşam Rehberiniz
İntermed Sağlık Merkezi Teşvikiye cad. No: 63 Nişantaşı Şişli/İstanbul Tel: 0212 225 06 60 - Faks: 0212 2250895 |