Biz doktorlar sık sık üzücü olaylarlar karşılaşırız; tedavisi güç hastalıklar, büyük acılar, maddi imkansızlıklar v.b. Hiçbir hasta beni, hastalık hastası bir annenin veya paranoyak düşünceleri olan bir babanın yanında sessiz sedasız oturan bir çocuktan daha fazla üzemez. Onları kucaklamak, kendi kabahatleri olmayan dünyalarından çekip almak isterim ama takdir edersiniz ki bu kolay bir şey değil. (Duyamadım, her insan eşit doğar mı dediniz?)

Geçenlerde on dört yaşlarında, çocukluktan gençliğe geçen bir hastayı muayene ederken boynuna asılmış muskalar gördüm. Doğru okudunuz, muska değil muskalar... Deri muhafazalara sarılmış, üçgeni, dörtgeni, büyüklü küçüklü muskalar... Soyunmak zorunda kalan çocuk garip görüntüsünün farkında, yüzünde gülmekle ağlamak arası çaresiz bir ifade... Ben “Bir tanesi yetmiyor mu?” diye sorunca anne hemen yanıma gelip kendince muskaların fonksiyonlarını açıkladı, birisinde hastalık duası varmış, birinde ayet sarılıymış... Zavallı çocuğun beden eğitimi dersinde, arkadaşlarının yanında soyunmak zorunda kaldığını düşünün...  

Bunları niçin yazıyorum, çağımızda çocuğuna muska takan anneleri çok nadir görüyoruz ama modern muskalara tutkun olan annelerin sayısı çok fazla.

Modern muskalarımız: ilaçlar.

Ey ilaç sever, hastalık hastası anneler!.. Çocuklarınızı kendinize benzetmeyin. “Başın ağrıdı şunu yut, karnın ağrıdı bu hap iyi gelir, burnun aktı çantamda fısfıs var, öksürdün hemen şurup vereyim,” demeyin.

Unutmayın, çocuklarınızın ilerde kendine güvenen sağlıklı bir insan olup olmaması büyük ölçüde size bağlıdır. Ellerinde ilaç torbaları ile dolaşan, en ufak bir rahatsızlığında ilaca sarılan ebeveynlerin çocukları, ilerde aynı büyükleri gibi hastalık hastası, her sorununda yardıma muhtaç bireyler olur. Çocuklarınıza, doktorunun önermediği, hastalığı tedavi etmeyen, sadece öksürük, burun tıkanıklığı, ağrı gibi şikayetleri gidermeye yönelik (semptoma yönelik) ilaçları KENDİ kafanızdan vermeyin. Bu tip müdahalelerinizin “Ben iyi bir anneyim, çocuğumla ilgileniyorum,” duygunuzu tatmin etmekten başka bir işe yaramayacağını, hatta çocuğunuza zarar verebileceğini unutmayın.

Öksürük ilaçları ve şurupların çoğu dekonjestan dediğimiz burun akmasını önleyen maddeler ihtiva eder. Bu ilaçlar, burun içindeki damarları büzerek burnun salgı yapmasını engelledikleri için görüntüde nezlenin şiddeti azalmıştır ama aslında hastalık devam eder, hatta ilaçların mikroplu bölgedeki kanlanmayı önlemesi yüzünden daha kötüye gider.  

Sadece ABD’ de 1996 – 2006 yılları arasında dekonjestan ihtiva eden öksürük ilaçlarına bağlı 54, antihistaminik, allerji ilaçlarına bağlı 64 çocuk ölümü vakası bildirilmiştir. Pek çok çalışma öksürük ve soğuk algınlığı ilaçlarının geçici rahatlama dışında hiçbir faydası olmadığını göstermektedir..

Bir diğer örnek olarak karın ağrısı için kullanılan ilaçları verebiliriz. Çocuklarda, (özellikle kardeşi olanlarda) bazen okulun bazen arkadaş ilişkilerinin tetiklediği karın ağırları görülebilir. Hemen ağrı giderici vermek yerine sorunu anlamaya çalışmak, biraz şefkatli davranmak veya karnına sıcak uygulaması yapmak sorunu çözebilir. Londra üniversitesinden Dr. Brain King 40 derecelik sıcak su torbasının karın ağrısına neden olan kimyasal uyarıcıları engellediğini göstermiştir.

Son olarak çocukların ruhsal sorunlarında kullanılan ilaçlara değinmek istiyorum. Bu ilaçlara başlanma yaşı gittikçe düşerken kullanılma oranı büyük bir hızla artıyor. Bence bunun en büyük nedeni çocuklarımıza ayırdığımız vaktin her geçen gün daha da azalması. İş hayatının yoğunluğu, özellikle anne babası çalışan çocukların yalnız büyümesine bu da çeşitli ruhsal sorunların ortaya çıkmasına neden oluyor. Lütfen çocuklarınıza daha çok vakit ayırın, onları dinleyin, anlamaya çalışın, ilacınız da muskanız da onlara gösterdiğiniz sevgi ve ayırdığınız zaman olsun.