Mide yanması, ekşime, hazımsızlık gibi şikayetler toplumumuzda oldukça sık görülür. Tıp dilinde “epigastrium” dediğimiz karnın üst kısmında, kaburgaların bittiği yerde oluşan ağrılardan bahsediyorum. Bu ağrılar, midenin ülser, gastrit gibi hastalıklarına bağlı olabileceği gibi midenin hemen altındaki oniki parmak barsağı veya midenin üstündeki yemek borusunun alt ucunda oluşan ülserlere bağlı olabilir.

            Peptik ülser ağrısının özellikleri:

·        Birkaç dakika veya birkaç saat sürebilir

·        Özellikle aç kaldığınız zaman artması gerekir

·        Gece sizi uykudan uyandıran ağrılar olabilir

·        Ağrı yanma, kazıntı, sinsi ve bıktırıcı bir ağrı şeklinde olabilir

·        Birşeyler yiyince, antiasit çiğneyince hemen geçer

·        Birkaç gün veya birkaç hafta ara verip sonra tekrar başlayabilir

            Şikayetleriniz çok yeni başladıysa:

            Daha önce midenizden hiç şikayetiniz yokken son birkaç günde mide yanması başladı ise yediğiniz ağır bir yemek veya bir virüs sebep olmuş olabilir. Hemen diyet yapmaya ve aşağıdaki hususlara dikkat etmeye başlayın:

·        Çok yemeyin,

·        Başta alkol olmak üzere ve gazlı, karbonatlı içecekleri kesin

·        Baharatlı, sarmısaklı, acılı, kızartmalı yiyecekleri kesin

·        Yağlı yiyecekleri kesin,

·        Dışarda yemeyi kesin

·        Asprin, ağrı giderici ve romatizma ilaçları alıyorsanız kesin, başka ilaç kullanıyorsanız prospektüsünü okuyup mideye dokunup dokunmadığını kontrol edin.

·        Akşam yemeklerinizi erken yiyin

Yukardaki önlemlerle şikayetleriniz geçmedi ise:

• Eczaneden alacağınız basit bir antiasiti kullanabilirsiniz. Bunlar şurup veya çiğneme tableti şeklinde olurlar. Şikayetlerinizin olduğu zamanlarda günde birkaç kez kullanabilirsiniz.

      Şikayetleriniz devam ediyorsa:

            Yukarda aldığımız basit önlemlere rağmen şikayetleriniz devam ediyorsa veya uzun süredir mide şikayetleriniz varsa sorun büyük ihtimalle mide, oniki parmak barsağı veya yemek borusu alt ucundaki ülsere bağlı olabilir.

            Helicobacter Pylori dediğimiz mikrobun yaptığı enfeksiyonlara bağlı ülserler bizim ülkemizde oldukça sık görülür. Eğer bu mikrop varsa, istediğiniz kadar diyet yapın, istediğiniz kadar antiasit alın şikayetlerinizin tam olarak geçmesi mümkün değildir. Hep birkaç gün geçer gibi olduktan sonra tekrar başlar. Bu yüzden öncelikle mikrobun yakalanması ve tedavisi çok önemlidir.  

            Beyaz bir kağıdın üzerine: “gaitada helicobacter pylori antijeni tetkiki” diye yazın ve  büyük abdestinizden nohut büyüklüğünde bir parçayı herhangi bir kabın içine koyup yazdığınız kağıtla birlikte bir laboratuara götürün. Eğer sonuçta “Negatif” yazıyorsa mikrop yok demektir. “Pozitif” yazıyor ise mikrop var demektir ve şikayetiniz olduğu da göz önüne alırsak tedavi olmanız gerekir.

            Mikrop pozitif çıkan kişilerin bir dahiliye uzmanına giderek tedavi almaları gerekir. Doktorunuzu size üçlü bir tedavi önerecektir. Tedavi ile mikroptan ve şikayetlerinizden kurtulma ihtimaliniz yüzde seksendir. Hastaların bir kısmında tedaviye rağmen mikrop kalabilir veya bir süre sonra nüks görülebilir.

            Dikkat! Üçlü tedavi içinde verilen üç ilacın ikisi antibiyotiktir. Bu yüzden mide şikayetleriniz bir süre artabalir, göğüste yanma, karın ağrısı, ishal gibi şikayetler ortaya çıkabilir. Bu şikayetlerinizi doktorunuzla temas halinde kalarak atlatmaya bakın.

            Mikrop yoksa

            Büyük aptest testinde mikrop çıkmadıysa gene bir dahiliye uzmanına gitmenizi öneririm. Sorununuz stres veya başka bir nedenle mide asidinin artmasına bağlı olabilir. Doktorunuz muayene bulgularınızda değişik bir özellik saptamazsa size mide asitini azaltan bir ilaç önerecektir. Bu ilaçlar aç karnına alınır ve bir iki gün içinde hemen sonuç verir, ağrılardan kurtulursunuz.

            Dikkat! Bu ilaçlardan faydalanan hastaların bir süre sonra devamlı kullanmaya başladıklarını görüyorum. İlacı bırakır bırakmaz mide şikayetleri tekrar başladığı için bir süre sonra ilaca bağımlı hale geliyorlar. Devamlı mide ilacı kullanan bu hastalara bir uyarım var. Journal of the American Medical Association dergisinin Aralık 2007 sayısında yayınlanan bir araştırmaya göre kuvvetli antiasid özellik gösteren bu ilaçları uzun süre alanlarda kalça kırığı riski yaklaşık 2.6 misli artıyor. Bu yüzden mide ilaçlarını uzun süreli kullanmayın, sorunun köklü tedavisi için doktorunuza danışın.  

            Asit bloke edici ilaçlara rağmen mide şikayetleriniz devam ediyorsa doktorunuzu haberdar edin. Sizden “endoskopi” dediğimiz boru ile midenin incelenmesi tetkikini isteyebilir.  

            Mide yanması ile birlikte aşağıdaki şikayetleriniz varsa hemen doktora gidin:

1. Devamlı ve inatçı bir bulantı
2. Kusma ve kusmayla az da olsa kan gelmesi
3. Kilo kaybı olması
4. İnatçı bir iştahsızlık
5. Büyük aptestte kan olması
6. Mide yanmasının yukarı göğüse doğru yayılması, birlikte nefes darlığı, terleme, çene, boyun veya sol kolda ağrı olması.