Günümüzde en çok reçete edilen ve kullanılan vitamin hangisi diye sorarsanız cevabım “B12” vitamini olacaktır. Bu kadar çok kullanılmasını hak ediyor mu doğrusu o konuda şüphem var.  

B 12 vitaminin özellikle sinir sisteminin gelişiminde ve kırmızı kan hücrelerinin -eritrosit- yapımında rol oynar. Suda çözülen, idrarla atılan bir vitamindir. Yetişkinlerin günlük B 12 vitamini ihtiyacı 2-3 ug’dır. B 12 vitamini doğal haliyle sadece hayvansal besinlerde bulunur. Örnek olarak bir porsiyon karaciğerde 83 ug B 12 vitamini vardır. Yumurta, et, süt, balık B 12 açısından zengindir. 

İlaç firmaları, yaptıkları açık-gizli reklamlarla insanları öyle bir eğittiki, artık herkes “B12 vitamininin hafızayı güçlendirdiğini” biliyor!  Oysa bu savı doğrular mahiyette yani vitamin B 12 vitamini alanların hafızalarının almayanlardan daha iyi olduğunu gösteren ciddi bir çalışma yok. Aynı şekilde vitamin B12 nin felç oranlarını azalttığını gösteren bir çalışma da yok. 

B 12 vitamini eksikliği durduk yere ortaya çıkacak bir rahatsızlık değildir. Bu yüzden unutkanlıktan şikâyet eden herkesin B 12 vitamini alması doğru değildir. Aşağıda saydığım durumlardan birisi varsa B 12 vitamini alınabilir.  

 

B 12 eksikliği kimlerde görülür? Kimler B12 desteği almalı?

1-Hiç hayvansal gıda almayan veganlarda B12 eksikliği görülebilir. Vejeteryanlar süt, yoğurt, yumurta gibi hayvansal ürünleri tükettikleri için B 12 vitamin eksikliği gelişmez.  

2-Hayvansal gıdalarda bulunan B 12 vitamininin emilebilmesi için mide asidine ihtiyaç vardır. Gastrit, ülser, reflü hastalarının kullandığı Nexium, Lansor, Prosec, Pantpas ve benzeri H2 reseptör blokeri dediğimiz mide ilaçlarını yutanlarda mide asidi azaldığı için B12 emilimi bozulur ve bu hastalarda zamanla B 12 yetmezliği ortaya çıkabilir. Bu ilaçları uzun süre kullanmak bu açıdan sakıncalıdır, kullanmak zorunda kalanların kan B12 seviyelerini ölçtürmelerinde yarar vardır. 

3-Yaş ilerledikçe mide asidinin azaldığı gösterilmiştir. Bu yüzden yaşlı insanlarda yılda bir kez B 12 baktırmasında yarar var. Kan B 12 vitamin seviyesinin 250 pikogramın üzerinde olması gerekir. Tüm yaşlıların B 12 vitamini alması gerekmez. Bana gelen yaşlı hastalar içinde devamlı Vitamin B 12 aldığı için kan seviyesi normalin çok üstüne çıkan hastalar görüyorum. 

4-Bazı mide hastalarında B12 emilimini sağlayan intrinsic factör bulunmaz. Bu hastalarda pernisiyöz anemi dediğimiz ve kansızlıkla seyreden bir tablo ortaya çıkar. 

5-Düzenli alkol kullanımı da B12 emiliminin azalmasına neden olur. 

6-Ameliyatla mideleri alınan veya küçültülenlerin B12 vitamin seviyesi düşer. Bu kişilerin dilaltından emilen B 12 vitamini almasında yarar vardır. 

7-Bizim ülkemizde de çok kullanılan şeker ilacı Metformin (Glucophage, diaformin, glifor vb.) alanlarda B12 eksikliği daha sık görülür. 

8-Devamlı aspirin alanlarda B 12 vitamin eksikliği ortaya çıkabilir. 

9-FMF veya başka bir nedenle düzenli Chochicine kullanan hastalarda zamanla B 12 vitamin eksikliği ortaya çıkabilir. 

10-Çöliak ve Crohn hastalığında da B12 vitamin eksikliği oluşabilir. 

 

B 12 vitamini eksikliği ne yapıyor?

-Unutkanlık ve hafıza problemleri

-Ajitasyon

-Alzheimer hastalığına benzer bulgular

-Kas ağrıları, halsizlik, titreme, dengesizlik, idrar tutamama, kan basıncı düşüklüğü ve  depresyona yatkınlık yapabilir.  

 

Aldığınız sentetik B12 vitamininin işe yarayıp yaramadığı konusunda kuşkular var. Mideden B12 emilimi sorun olan hastaların B12 vitaminini iğneyle veya daha iyisi dilaltı emilen tabletlerle alması daha iyi olur.