|
Ateş yüksekliği ve karın ağrısı ile gelen hastalara son üç gün içinde ne yediklerini sorarım. Neden çok büyük ihtimalle hayvansal bir besin maddesidir. Önce tavuktan başlarım, “yemedim” derlerse ikinci sırada balık, midye ve diğer deniz ürünleri gelir. Balık taze olsa da pis bir suda avlandıysa hastalık yapabilir. (Sarıyer’de Büyükdere lağımının denize döküldüğü yerde oltayla balık avlayanları görebilirsiniz.) Üçüncü sırada da bildiğimiz kırmızı et ürünleri (kokoreç, salam, sucuk, hamburger, köfte) ve kremalı pastalar gelir.
Elma veya semizotu yediğini için ateşi çıkan, ishal olan birini göremezsiniz buna karşılık her yıl on binlerce kişi bozuk hayvansal besinler yüzünden ishal olur. Bunun nedeni Campylobacter, Salmonella, E.Coli gibi bakterilerin hayvansal gıdalarda kolay üremesidir. Hasta olanların içinde hastanelik olanlar ve hayatını kaybedenler de olur ancak sayıları az olduğu için haberiniz olmaz.
Hayvansal besinler pek çok hastalığın kaynağı olmasına rağmen anneler çocuklarının gelişmeyeceğini veya anemik (kansız) olacağını düşünerek et, sucuk, sosis yemeleri için ısrar ederler. Tiksindiği veya hoşuna gitmediği için et yemek istemeyen çocuğuna zorla et yediren anneler biliyorum. Oysa evrimin bize kazandırdığı tiksinme duygusu, hastalık yapma potansiyeli olan besin maddelerini yememizi engelleme amaçlıdır. Kimse elmadan armuttan tiksinmez buna karşılık et, peynir, balık başta olmak üzere, hayvansal yiyecekler bazı kişilerde -taze olsalar bile- tiksinme duygusuna neden olur. Bunun nedeni, evrimsel süreçte atalarımızın, kolay bozulan ve parazit taşıma riski yüksek olan hayvansal yiyeceklerle hasta olma tecrübesini yaşamasıdır. Bizler, tiksinme duygusu gelişmiş, beslenmede seçici oldukları için hayatta kalan ve bu şekilde genlerini sonraki nesillere intikal ettiren insanların çocuklarıyız. Hamileliğin ilk üç ayında et ve yağ kokusundan daha çok rahatsız olunmasının nedeni de enfeksiyonlara karşı hassas olan fetüsün hasta olma riskini azaltma amaçlıdır.
Çocuklara fazla kırmızı et yedirmenin olumsuz sonuçlarından biri de etin buluğ yaşını erkene çekmesidir. Çok et yedirilen kız çocukları az et yiyen yaşıtlarına göre daha erken adet görmeye başlar (1). Üç ay önce Journal of Nutrition dergisinde yayınlanan bir çalışmada, 8-10 yaşları arasındaki 456 kız çocuğu 5.6 yıl süreyle takip edilerek yedikleri et miktarıyla ilk adet görme tarihleri arasındaki ilişki araştırıldı ve çok et yiyen kız çocuklarının daha erken adet görmeye başladıkları tespit edildi. Erken adet görmenin en olumsuz etkisi MEME KANSERİ riskini artırmasıdır (2). Bunun dışında erken adet gören kızların gelecekte şişman ve kalp hastası olma riski de daha yüksektir.
Sevgili anneler, çocuklarınıza kırmızı et yemeleri için ısrar etmeyin, sebze, meyve, bakliyat grubunun onların sağlığına kırmızı etten daha çok katkıda bulunacağını sakın unutmayın.
et yemezsek ne olur sorusuna cevap için Oğuzcan Kınıkoğlu'nun yazısını da okuyabilirsiniz
(1) Jansen EC, Marín C, Mora-Plazas M, Villamor E. Higher childhood red meat intake frequency is associated with earlier age at menarche. J Nutr. Published online March 9, 2016.
(2) Jenny Chang-Claude, Age at Menarche and Menopause and Breast Cancer Risk in the International BRCA1/2 Carrier Cohort Study. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev April 2007 16; 740
Yorumlar
|
Copyright © 2006 - 2024 DoktorMurat.Net, Yasal Uyarı ve Gizlilik, Site Haritasi
Dr.Murat KINIKOĞLU Sağlıklı Yaşam Rehberiniz
İntermed Sağlık Merkezi Teşvikiye cad. No: 63 Nişantaşı Şişli/İstanbul Tel: 0212 225 06 60 - Faks: 0212 2250895 |