SAĞLIĞIMIZ İÇİN ÖNYARGILARIMIZI YENELİM...

            Önyargılar, bir nedenle kendimizi inandırdığımız aslında doğru olmayan düşüncelerdir. Küçük bebeği olan bir kadın vahşiliği ile ünlü gelincik hayvanı besliyormuş. Bir gün bebeği evinde bırakıp komşuya gitmiş. Döndüğünde bir de ne görsün, gelincik kapının önünde kanlı ağzıyla kendisine bakmakta. Gelinciğin bebeğini boğduğunu düşünüp oracıkta öldürüvermiş hayvanı. İçeri girdiğindeyse bebeğini beşiğinde kendisine gülümser bulmuş, hemen yanı başında kocaman bir yılan kanlar içinde yatıyormuş... (Kelile ve Dimne’den)

            Bir türlü “zayıflayamıyorum,” bir türlü “spora başlayamıyorum,” bir türlü “sigarayı bırakamıyorum” diyen kişiler, sağlıkları için bir şeyler yapmaları gerektiğini bilir, buna karşılık önyargılarına yıkamadıkları için bir türlü başlayamaz-başaramazlar. Bu insanların öncelikle kendi kafalarında oluşturdukları önyargıları yenmeleri gerekir. Makalelerini büyük bir beğeni ile takip ettiğim, ülkenin her sorunu için bir önerisi olan o çok sevdiğim yazarın “Sigara içmeden asla yazı yazamam” dediğini öğrendiğimde çok şaşırmıştım. Her şeyi bilen adam “sigara konsantrasyonumu artırıyor” önyargısını yenememişti. Önyargısının tutsağı olmuş siyasi taraftarları siz de bilirsiniz; gelmiş geçmiş tüm parti başkanlarının hırsız olduğuna dair yemin ederken kendi partisindeki yöneticilerin asla hırsızlık yapmayacağına inanırlar. Son bir örnek daha vereyim; alkolikler akşam eve geldikleri zaman attıkları birkaç kadehin kendilerini rahatlattığını, evlerindeki huzuru aslında alkole borçlu olduğunu düşünebilirler. Bunların hepsi alışkanlıklarımızdan kopmamak, fedakarlık yapmamak, kendimizi zorlamamak adına kabul ettiğimiz, benimsediğimiz önyargılarımızdır.

            BİR TÜRLÜ ZAYIFLAYAMIYORUM

            Bir örnek olması açısından zayıflamayı ele alalım. Sizinde etrafınızda kilo konusunda “havlu atmış”, artık zayıflayamayacağına inanmış, ağrıyan dizlerine, yükselen şeker ve tansiyonuna rağmen kilosuna teslim olmuş tanıdıklarınız vardır. Beş on kilo zayıflamanın ömürlerine ömür katacağını bilirler ama bir türlü diyet yapmayı beceremezler. Zayıflamak amacıyla gelen hastalarımın önyargılarını bulmaya ve ilk iş olarak onları yıkmaya çok önem veririm.

• Önyargı: Benim metabolizmam zayıf ondan zayıflayamıyorum. (Gerçek: sizin metabolizmanızda herkes kadar hızlıdır. Tiroit hastalıkları ve çok nadir görülen birkaç patoloji dışında, metabolizma hızınız obez yapınızdan sorumlu değildir.)
• Önyargı: Ben zaten çok az yiyorum. (Yediklerinizi alt alta yazmayı deneyin, arada atıştırdıklarınızı da katın, sonuçta çok da az yemediğinizi görüp hayret edeceksiniz.)
• Önyargı: Az yersem güçten düşer, hasta olurum. ( Az yediğinizde ilk birkaç gün halsiz olabilirsiniz ama uzun vadede kendinizi daha iyi hissedeceğiniz kesindir.)
• Önyargı: Balıketi bana yakışıyor. (Siz öyle sanın, eniştem farklı düşünüyor.)
• Önyargı: Zayıfladığımda yüzüm çökmüş görünüyor. (Bunu şişmanlamadan önce düşünecektiniz. Gene de bu bir mazeret olamaz. İdeal kilonuza geldikten bir süre sonra cildiniz eski gerginliğine dönebilir.)
• Önyargı: Zayıflamam için bir neden yok böyle de çok güzelim.(Siz öyle sanın)
• Önyargı: Arkadaşım Ayşe benden daha kilolu hiç dert etmiyor. (O Ayşe’nin sorunu, her koyun kendi bacağından asılır)
• Önyargı: Kocam şişman kadınlardan hoşlanıyor. (Öyle dediğine bakmayın, normal kiloya indiğinizde sizi daha çok beğenecektir.)

Bu örnekleri daha da çoğaltabilirim ama önemli olan sizin kendi önyargınızı-yanlış hükmünüzü bulmanızdır. Acele etmeyin, arkanıza yaslanın ve düşünün: kendi sağlık sorunuzdaki ön yargınız nedir? Neden düzenli spor yapamıyorsunuz? Neden zayıflayamıyorsunuz? Neden dondurmadan vazgeçemiyorsunuz? Önyargınızı kabul edip gerçekle yüzleşirseniz sorunun çözümü yolunda büyük bir adım atmış olursunuz.