İdrar kaçırma (inkontinans) daha çok kadınlarda görülen bir şikayettir. Nerdeyse her üç kadından birinde az da olsa görülür. Hele anne veya teyze gibi yakın akrabalarda varsa görülme ihtimali daha da artar. 70 yaşının üzerindeki her beş kadından birisi her gün idrar kaçırmasından şikayet eder.

            İki şekilde olur.

1. Zorlama ile idrar kaçırma daha çok öksürme, hapşırma, gülme veya egzersiz sırasındaki zorlamalar sonucunda olur. İdar torbasını alttan destekleyen kaslar veya idrar kanalı büzüğü (sfinkter) yeteri kadar güçlü değilse karın içi basıncının artması hallerinde idrar tutulamaz. Gebelik ve çok doğum yapılması, menapoz, rahmin ameliyatla çıkarılmış olması ve aşırı kilolu olma zorlama ile idrar kaçırmaya neden olabilir.
2. Ani idrar kaçırma. İdrar torbasının içinde çok az idrar olsa bile ani kasılması ile acil idrar yapma ihtiyacı doğmasıdır. Hasta, çişinin geldiğini anladığı anda tuvalete gitmeye vakit bulamadan altına yapar. İdrar yollarında (sistit-üretrit) özellikle idrar torbasındaki iltihaplar, felç gibi idrar torbasının kontrolünü bozan hastalıklar ve bazı ilaçlar ani idrar kaçırmaya neden olabilir.

İdrar kaçırmanın esas nedeni idrar torbasının altında idrarımızı tutmamızı sağlayan pelvik kasların ve üriner sfinkterin zayıflamasıdır. Doğumlarda zorlanma, bu bölgenin yaralanmaları, prostat operasyonu sırasında oluşan zedelenmeler, bazı ilaçlar idrar kaçırmasına neden olabilir.

Öneriler:

1. Sigarayı bırakın
2. Soda ve alkol tüketimini bırakın, kahveyi ve çayı azaltın.
3. Normal kilonuza inin-zayıflayın.
4. Basit bir idrar muayenesi yaptırın, enfeksiyon varsa tedavi olun.
5. Kabızlık idrar kaçırmayı artırır, kabızlığınızın düzelmesini sağlayın.
6. Çişiniz gelmeden düzenli aralıklarla tuvalete giderek kesenizi boşaltın.

Bu önlemlere rağmen idrar kaçırmaya devam ediyorsanız bir ürojinekolojiste müracaat etmenizi öneririm. Ürojinekolojistler ilk elde bazı testler yaparak durumu değerlendirecek ve sonra muhtemelen ilaç tedavisine başlayacaklardır. (Maalesef mevcut ilaçların fazla bir yararı olmadığını söylemeliyim.) Kegel egzersizleri denilen egzersizlerle idrarı kontrol eden kasların çalıştırılması ve kuvvetlendirilmesi denenebilir. Bazı doktorlar bir proğram çerçevesinde idrar torbanıza eğitim verebilirler.

Doktorunuz ilaç tedavisi uygulamaya karar verirse aşağıdaki ilaç gruplarından birisini tercih edecektir:

·         Oxybutynin (üropan, ditropan)

·         Tolterodin (detrusitol, detrol)

·         İmipramin (tofranil)

·         Probanthelin (bantinova)

·         Trospium chlorid (spazmex)

·         Ephedrine (efedrin, asthmadol)

·         Pseudoefedrin (sudafed)

·         Duloxetin

Yukardaki ilaçların idrar kaçırmada etkili olduğunu gösteren ciddi çalışmaların sayısı çok azdır. Aksine ilaçların ağız kuruluğu, çarpıntı gibi ciddi yan tesirlere de neden olabildiklerini görüyoruz. Bu nedenle  doktorunuz ilaç verdiğinde  dikkatli olun. Fayda görmemeniz halinde doktorunuzu uyarın. 
Yukarıdaki ilaçlara ilaveten krem şeklinde veya hap şeklinde östrojen hormonu kullanılabilir. İlaç tedavisinin mutlaka konuyu bilen bir hekimin kontrolünde uygulanması gerekir.

OPERASYON

      İlaç tedavisinin iş görmemesi halinde son çare olarak operasyon denenebilir. Yaklaşık bir saatlik küçük bir operasyonla (% 80 ihtimalle) bu sorundan tamamen kurtulabilirsiniz. Ameliyat karın açılarak ya da vajinal yoldan yapılabilir.

Ne yapayım?

İdrar kaçırma şikayetiniz varsa yukarda size saydığım önerilerle şikeyitlerinizi azaltmaya çalışın. Geçmemesi halinde bir ürojinekolojiste veya ürologa görünün.

Dikkat edin! Operasyondan önce diğer tüm yolları denediğinizden emin olun.