Kist adını verdiğimiz içi sıvı dolu kesecikler vücudumuzdaki pek çok organda görülebilir. En çok memede, yumurtalıklarda, tiroid bezinde, testislerde, eklem boşluklarında, karaciğer ve böbreklerde görülür.   

            Böbrek kistleri böbreklerin yüzeyinde veya içinde oluşan içi sıvı ile dolu -çoğunlukla zararsız-keseciklerdir. Basit kist adını verdiğimiz bu yapılar erkeklerde kadınlardan daha sıktır. Bir mercimek büyüklüğünden iri bir portakal büyüklüğüne kadar çeşitli büyüklükte olabilirler. Sayıca birden fazla; 2,3,4 hatta beş tane bile olabilir. Böbrek kistleri her yaşta görülebilirse de yaş ilerledikçe görülme sıklığı artar. Her yıl düzenli sağlık kontrolü yaptıranlar, ultrasonografide böbreklerinde “kist” görüldüğü söylenince “nerden çıktı bu?” diye korkar, kanser olabileceği korkusu ile endişe ederler. Hâlbuki elli yaşın üzerinde her iki kişiden birinin böbreğinde kist vardır.

1-Kistler ilerde tümöre dönüşür mü?

            Basit kistler kansere dönüşmezler. Ultrasonografi tetkiki, böbrek tümörü ile kistin ayırımını gayet iyi yapar. Sonografi raporunuzda “homojen” “içi sıvı dolu” “düzgün kenarlı” "basit kist" kelimeleri yazıyorsa içiniz zahat olsun, tarif edilen şey kisttir ve ilerde kansere dönüşme gibi bir sorun olmaz.   
2-Kist patlar mı?

            Böyle bir risk vardır ama çok düşüktür. Trafik kazası, kuvvetli bir darbe olmadıkça patlama olmaz. Küçük kistlerin patlama riski nerdeyse yok denecek kadar azdır.

3-Kistler büyür mü?

            Yıllarca aynı büyüklükte kalabilir ya da milimetrik olarak da olsa az miktarda büyüyebilirler.

4-Böbrek kistleri bir şikâyete neden olur mu?

            Küçük kistler kesinlikle bir şikâyete / ağrıya neden olmaz. Sonografide böbreklerinde kist olduğunu öğrenen hastalar karın ve bel ağrılarının kistten olduğunu düşünerek boş yere kistlerini suçlarlar. Büyüyen kistler (8-10 cm) nadiren de olsa bel veya sırt ağrısına, bazen idrarda kan görülmesine neden olabilir.

5-Kistlere ne zaman müdahale edilir?

            Böbrek kistleri çok büyüyüp komşu organlar üzerinde basıya neden olduğunda iğne ile girilerek boşaltılmaları veya laparoskopik yolla çıkarılmaları düşünülebilir.

6-Kistler neden olur?

            Basit böbrek kistlerinin neden oluştuğu bilinmiyor. Ailesinde kist olanlarda daha çok görüyoruz. Bir organında kist olanların diğer organında da kist olma ihtimali daha yüksektir. Örneğin karaciğerinde kist olanlarda böbrek kisti daha sık görülüyor.

7-Kist tansiyon yapar mı?

            Neden olduğu bilinmemekle birlikte basit böbrek kisti olanlarda yüksek tansiyon daha sık görülür.

8-Polikiskit böbrek hastalığını basit kitlerle karıştırmamak gerekir. Bu rahatsızlıkta her böbrekte minik minik yüzlerce kist olur. Genetik ilintili bir hastalıktır ve daha genç yaşta görülür

Böbreğinde kit olanlar ne yapmalı?

            Basit böbrek kisti olanların tedavi olması gerekmez kist büyüklüğü 10 cmi geçenlerin daha yakın bir takip altında olması uygun olur.

            Böbreğinde kist olanların yılda bir veya iki yılda bir sonografi yaptırmalarında yarar var, daha sıkı bir takibe gerek yoktur. Polikistik böbrek hastalığı olanların düzenli doktor kontrolü altında olmasında yarar vardır.