Türkiye’de yılda yaklaşık 11 milyar dolarlık ilaç kullanılıyor. Halkın büyük kısmının geçim sıkıntısı çektiği, bir kısmının doğru dürüst beslenemediği ülkemizde ilaç konusunda büyük bir israf var. Aratşırmalar yaşlı insanların daha çok ilaç kullandığını gösteriyor. Örneğin İngiltere’de 60 yaşın üzerindeki nüfus tüm ilaçların üçte ikisini kullanıyor. Bizim ülkede yapılan bir araştırmada Zonguldak’ta yaşayan yüz yaşlıdan 98’inin ilaç yuttuğu, sadece ikisinin kullanmadığı görüldü. Üstelik ilaç alanların % 42’si günde beş ilaçtan fazlasını alıyor.  

            İlaç merakımızın dışında yaşlılara özel birkaç sorunumuz daha var. Çalışmalar yaşlıların kutuların içindeki ve reçetelerdeki yazıları yanlış okuduğunu ve nerdeyse her beş hastadan birinin ilacını yanlış kullandığını gösteriyor. Geçenlerde babasının son günlerde devamlı uyukladığından şikayet eden bir hastayı evinde gördüm. Hastanın konuşacak hali olmadığından Moldovya’lı bakıcıdan ilaçları yatağın üzerine çıkarmasını ve tek tek nasıl verdiğini anlatmasını istedim. Yatarken alması gereken uyku ilacını, hem de günde üç kez yemeklerden sonra verdiğini öğrenince sorun kendiliğinden çözüldü. 

            Sonuç olarak ara sıra hatır sormak evlatlık vazifemizi yaptığımız anlamına gelmeyebiliyor. Yaşlılarımızın aldıkları ilaçları sık sık kontrol etmeyi unutmayalım. Elinizde ilaçların isimlerini, miligramlarını, ne işe yaradıklarını, günde kaç kez ve aç mı tok mu yutulacağını gösteren bir liste olmalı. Doktora birlikte gitme şansınız varsa her seferinde listeyi yanınızda götürüp birlikte üzerinden geçmenizde yarar var. Belirli aralıklarla aynı benim yukarda yaptığım gibi listeyi elinize alıp anne babanızı imtihan edin.

            Yaşlılarda bir diğer sorun da ilaçların yan tesirleridir. Yaş ilerledikçe ilaç yan tesirlerine karşı daha hassas oluruz. Doktorların hastalarına gereksiz ilaçlar yazmayacağından eminim! Gene de küçük bir tavsiyede bulunmaktan kendimi alamıyorum. Doktorunuza “mümkün olduğu kadar az ilaç kullanmak istediğinizi” ve “hayati öneme hariç olanlar haricinde ilaç almak istemediğinizi” açıkça söyleyin.