|
Ben Domuz gribi hakkında yazmaktan, siz de okumaktan bıktınız ama etrafımda olup biteni görünce yazmadan duramıyorum. Geçen hafta bir hastam aradı, çocuğunun ateşi çıkmış, doktoru hemen Tamiflu başlamış, yetmezmiş gibi evdeki herkesin on gün süreyle Tamiflu almasını önermiş. Oldukça ciddi yan yan tesirleri olan bir ilacın “her gün bir elma yiyin” der gibi tavsiye edilmesi üstelik sağlıklı kişilere de verilmesi çok yanlış. Domuz Gribi Salgını ve sonrasında yaşadıklarımız satış/pazarlama eğitimi veren fakültelerin öğrencilerine anlatması için iyi bir örnek oldu. Ders adı olarak iki önerim var:
-Etkisi tartışmalı bir ürün ihtiyacı olmayan insanlara nasıl satılır?
-Sağlık sektöründe korkut/sat metodunun (Fear Based Marketing) Türkiye başarısı.
Şu anda İstanbul’da tüm grip olanlar, ateşi çıkanlar, çocuğunun burnu akanlar “domuz gribi” korkusuyla eczaneye koşup grip ilacı alıyorlar. Reçeteyle satılması, ancak bir doktorun önerisi ile kullanılması gereken ilaçlar vitamin gibi eş dost önerisi ile kullanılır oldu. Yalnız onlar mı, bağışıklığı artırdığı iddia edilen-aslında hiçbir işe yaramayan- ottan püften ilaçlar da yok satar oldu. Kimsenin bu ilaçların yan tesiri var mı yok mu, etkili mi değil mi, karaciğerime böbreğime dokunur mu, içince kafayı üşütür müyüm diye düşündüğü yok. Bir Allah’ın yetkilisi çıkıp her burnu akanın bu ilaçları almasına gerek yok demiyor. Aslına bakarsanız eczane eczane dolaşıp grip ilacı arayanların hiçbir suçu yok. İnsanları aylar önceden domuz gribi salgını geliyor, binlerce kişi ölecek diye korkutur sonra da bir gün pat diye: şu anda grip olanların % 99’u domuz gribi derseniz olacağı budur.
Grip ilaçlarının yan tesirleri
Ülkemizde Tamiflu(oseltamivir) ve Relenza (zanamivir) isminde iki grip ilacı var. Her iki ilaçta önemli yan tesirleri olan, ancak bir doktor önerisi ile kullanılması gereken ilaçlardır. Yan tesirleri hakkında devam eden tartışmalar Japonya başta olmak üzere tüm dünyada devam etmektedir. FDA, 2006 Kasımında yaptığı uyarıda bu ilaçların delirium, anormal hayaller görme ve bazı davranış bozuklukları yapabileceğini belirtmiştir. Yokahama Üniversitesinde yapılan bir çalışmada Tamiflu’nun güvenli olduğu açıklanmış, daha sonra ilaç firmasının araştırmayı yapan bölüme 10 milyon yen bağış yaptığı tespit edilince sonuçlar şüpheyle karşılanmıştır.
Tamiflu ilacı özellikle çocuklarda önemli yan tesirlere neden olabiliyor.
Japon Sağlık Bakanlığının 10 bin çocuğu kapsayan ve 2009 yılı Nisan ayında açıklanan çalışmasına göre Tamiflu alan çocuklarda anormal davranış görülme sıklığı almayanlara göre % 54 daha fazladır. İngilterede, ilaç alan çocukların yarısından fazlasında bulantı, uykusuzluk ve kâbus görme gibi şikâyetler görülmüş, bazılarında mide ağrısı, kusma ve ishal ortaya çıkmıştır. Euorosurveillance dergisinde yayınlanan bir başka çalışmada 248 çocuğun % 51i çeşitli yan etkilerden şikâyetçi olmuştur. Hayaller görme, kendine zarar verme gibi nöropsikiatrik etkiler ön plandadır. Mart Japonyada 2004-2007 yılları arasında 15 hasta kendine zarar verme eğilimi içinde hayatını kaybetmiş bunlardan biri kendini kamyonun önüne atmıştır. Japon Sağlık Bakanlığı, 2007 yılında yaptığı açıklamada ilacın 10-19 yaşları arasında dikkatli kullanılmasını tavsiye etmiştir.
Her grip olanın veya her Domuz Gribi olanın mutlaka grip ilacı kullanması gerekmez. Anne babalardan paniklememeli, grip olan çocukları için kendi başlarına veya eş dost tavsiyesiyle ilaç kullanmamalıdır. Domuz Gribinde ölüm vakaları olduğunu biliyoruz, aynı daha önceki griplerde ölümler olduğunu bildiğimiz gibi... Sağlık Bakanlığının açıkladığı istatistiklerde çocukların diğer yaş gruplarına göre daha riskli olmadığı görülmüştür. Grip bulgularını görür görmez ilaca başladığınız takdirde büyük ihtimalle kendiliğinden geçecek bir rahatsızlık için çocuğunuza toksik bir madde yutturmuş olursunuz. Onun yerine ilk üç günü sıvı alımını artırarak ve istrihatle geçirmeniz daha doğru olur. Dördüncü günden sonra kuru bir öksürüğün veya burun akıntısının devam etmesi normaldir. Aşırı halsizlik veya nefes darlığı olması önemlidir, üç gün geçmesine rağmen ateşinin düşmemesi halinde mutlaka doktora gidin ve antiviral ilaçları ancak doktorunuz önerdiği takdirde alın.
Grip ilaçları, ‘işlerim çok yoğun, hemen iyi olayım’ diyerek yutulacak basit ilaçlar değildir. Grip süresini sadece 1-1.5 gün kadar kısalttığını gösteren yayınlar olduğunu bilmenizde yarar var. On gün değil sekiz gün burnumu çekmek istiyorum diyorsanız o başka... Ülkemiz gereksiz antibiyotik kullanımı açısından Avrupa ülkeleri içinde açık ara birincidir. Antibiyotiklere dirençli bakteri suşları önemli bir sağlık sorunu haline gelmiştir. Hapsever ve pratik zekâlı halkımızın antiviral ilaçların hakkını vereceğini biliyorum(!). Yakında cebinde Tamiflu kutusu ile dolaşan, otobüste yanlarında biri hapşurdu mu hemen ilaç yutan insanlar göreceğiz. Her gün ekranlara çıkıp aman “grip aşısı olun” diyen “konunun uzmanlarının” aynı hassasiyeti grip ilaçlarının gereksiz yere kullanılmaması için de göstereceğinden eminim.
------------------------------------------------------------------------------------
Oseltamivir/Zanamivir ilaçlarının yan tesirleri:
·Bulantı ve kusma
·Karın ağrıları
·İshal
·Baş ağrısı
·Çocuklarda hayal, kâbus görme ve kendine zarar verme gibi nöropsikiatrik etkiler
·Karaciğer enzimlerinde yükselme ve hepatit
·Anaflaksik şok
·Kalpte ritm bozuklukları oluşturabiliyor
·Şeker hastalığında olumsuz etki
·Kanamalı kalın barsak koliti
Yorumlar
|
Copyright © 2006 - 2024 DoktorMurat.Net, Yasal Uyarı ve Gizlilik, Site Haritasi
Dr.Murat KINIKOĞLU Sağlıklı Yaşam Rehberiniz
İntermed Sağlık Merkezi Teşvikiye cad. No: 63 Nişantaşı Şişli/İstanbul Tel: 0212 225 06 60 - Faks: 0212 2250895 |