Aort Anevrizması, kalbimizden çıkan en büyük damarımız olan “aort” un göğüs veya karın boşluğu içinde genişleme veya balonlaşma yapmasına denir. Genellikle, şikâyeti olmayan kişilerde herhangi bir nedenle karın ultrasonu veya göğüs filmi çektirildiğinde tesadüfen fark edilir. Doktorların “dikkat etmedikleri takdirde anevrizmanın yırtılabileceği ya da patlayabileceği”ni söylemesi hastaları endişeye sevk eder. Bu uyarı doğru olmakla birlikte patlama riskinin yüksek olmadığını, Aorta anevrizması’nın kontrolü ve tedavisi kolay bir rahatsızlık olduğu da söylemeliyim. Bizim ülkede hiçbir şikâyeti olmadan “aniden” ölen kişilerin “Aorta Anevrizması” patlaması nedeniyle öldüğü şeklinde (bence yanlış olan) genel bir kanı vardır. Bu hastaların çoğu aslında bildiğimiz kalp krizi ile hayatlarını kaybederler. 65 yaş üzerindeki her yüz erkekten 8’inde, her yüz kadının da 2’sinde Aorta Anevrizması görülür Aorta anevrizması vakalarının %90’ında anevrizma 3.5 cm’in altındadır yani patlama riski çok düşüktür. Her 1000 kadından ancak birinin, her 1000 erkekten ise beşinin aorta anevrizmasının patlaması ile öldüğü tahmin edilmektedir.

            Eğer anevrizma tespit edildiğinde gereken tedbirleri alır ve büyümesini engellerseniz riskinizi büyük ölçüde azaltmış olursunuz.  

Aorta Nedir?          

Vücudumuza temiz kan dağıtan atar damar şebekesinin kalbimizden çıkıp kasıklarımıza kadar inen büyük ve kalın ana damarına “aorta” adını veriyoruz.

Aorta Anevrizması nerede olur?

Aorta anevrizması aortanın en sık olarak karın boşluğu içindeki bölümünde (%75), daha az olarak da (%25) göğüs boşluğu içindeki bölümünde görülür.

Aorta Anevrizmasının nedenleri?

1-Tansiyonu yüksek hastalarda aorta içindeki basıncın artması balonlaşmaya neden olabilir.

2-Atheroskleroz dediğimiz, şeker hastalığı ve kolesterolün tetiklediği damar kireçlenmesi Aorta Anevrizmasına neden olabilir.

3-Yaşlanan insanın damarlarında ortaya çıkan değişiklikler ve vasculitis dediğimiz damar iltihabı aortada anevrizma oluşumunu kolaylaştırır.

4-Sigara içenlerde ve erkeklerde Aorta Anevrizması daha sık görülür.

5-Genetik yatkınlık çok önemlidir birinci derece akrabalarında aorta anevrizması olanlar risklidir.

6-Marfan Sendromu dediğimiz doğumsal hastalığı olan kişilerde göğüs boşluğunda aort anevrizma görülür.

7-Göğüs ve karın bölgesinin darbeye mazur kaldığı trafik ve motorsiklet kazalarından sonra aort anevrizması ortaya çıkabilir.   

Aorta Anevrizması nasıl bir şikâyete neden olur?

Gizli döneminde hiçbir şikâyete neden olmaz. Bazen atipik karakterde, karın, sırt, göğüs ağrıları yapabilir. Bu ağrılar gelip geçici olabilir ve kalp ağrısı gibi kolay teşhis koymak mümkün değildir. Patlama/yırtılma esnasında ise –insanların daha önce hiç maruz kalmadıkları kadar- şiddetli bir ağrı ortaya çıkar. Bazen damar içi tabakada hafif bir yırtılma olur ve buradan sızan kan damarın katmanları arasında pıhtılaşır. Göğüs bölgesindeki pıhtılaşmadan kopan pıhtılar beyine giderek felç yapabilirler, karın bölgesindeki pıhtılar ise bacak damarlarına giderek karın ve bacak bölgesinde enfarktüse neden olurlar.

Aorta Anevrizması nasıl teşhis edilir?

Yukarıda söylediğim gibi teşhis genellikle akciğer filmi, ekokardiyografi, tomografi ya da karın ultrasonografisi yapılırken tesadüfen konur.

Teşhis için kontrol yaptıralım mı?

30 yıldan uzun bir süredir sigara içiyorsanız, babanızda veya ağabeyinizde aorta anevrizması varsa 60 yaşına gelince batın sonografisi ve akciğer grafisi yaptırarak sizde de aorta anevrizması olup olmadığını kontrol ettirin.  

BAKINIZ: AORTA ANEVRİZMASININ TEDAVİSİ