Tetkik yaptırmadan hatta doktora bile gitmeden kalp-damar hastası olup olmayacağınızı anlamanın bir yolu var mı? Tabi ki yok... Biz doktorlar bile bazen hastayı muayene etmemize, bir sürü tetkik yapmamıza rağmen yanılıyoruz. Buna rağmen vücuttaki bazı özel işaretlerin o kişide kalp hastalığı riski olup olmadığı hakkında kaba da olsa fikir verdiğini biliyoruz.

1-Şişmanlık. Göbek çevresi geniş olan insanlarda kilosu normal olanlara göre daha çok kalp hastalığı göründüğünü biliyoruz. 302 bin kişi üzerinde yapılan bir çalışmada aşırı kilolu olanların kalp riskinin kilosu normal olanlara göre % 32 arttığı gösterilmiştir. 
2-Kulak memesi çizgisi. Muayene ettiğim hastaların kulak memelerine bakma alışkanlığım yoktur ancak bazı insanların kulak memesinde (bir veya iki memede birden) görülen yatay çizginin o kişilerde kalp hastalığı riskinin yüksek olduğunu gösterdiğine dair pek çok makale yayınlanmıştır. İsviçrede, 520 vakaya otopsi yapılmış, 40 yaşından küçük kişilerdeki kulak çizgisi bulunmasının % 80 olasılıkla kalp damar hastalığını gösterdiği bulunmuştur. Başka bir çalışmada kulak lobunda çizgi olan 373 kişinin % 74ünde kalp damar hastalığı bulunurken kırışıklık olmayan 611 kişinin sadece % 16sında hastalık  tespit edilmiştir. Şimdi aynanın karşısına geçip kulak memenize bakın. Normalde kulak memesinin üzerinde herhangi bir kırışıklık bulunmaz. Resimde gördüğünüz gibi kırışıklığa benzer yatay bir çizgi varsa telaşlanmayın ama şeker, yüksek tansiyon, kolesterol gibi risk faktörleriyle mücadele etmekte daha kararlı olun. Dikkat! İleri yaşlarda çoğu insanın yüzünde ve kulağında kırışıklıklar ortaya çıkar, burada kastedilen 40 yaşından önce görülen ve yatay seyreden çizgilerdir. 
 

3-Kısa yüzük parmağı. Liverpool Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmada yüzük parmağı kısa olan erkeklerde kalp hastalığı riskinin yüksek olduğu bulunmuştur. Şimdi elinizi düzgün bir şekilde masanın üzerine koyun. Normalde yüzük parmağınızın işaret parmağınızdan uzun olması gerekir, işaret parmağınızın daha uzun olması mutlaka kalp hastası olacağınız anlamına gelmez ama aynı kulak çizgisinde olduğu gibi daha dikkatli olmanız için bir uyarıdır. 
 

4-Erkek tipi kellik. Tepesi erken açılan erkeklerde kalp riskinin daha yüksek olduğu gösterilmiştir. 22 bin erkek  doktorun 11 yıl süreyle takip edildiği bir çalışmada, kalp krizi riski saçları önden dökülen erkeklerde %9, saçları tepeden dökülen erkeklerde ise %30 daha yüksek oranda bulunmuştur.

5-Vücdun esnek olmaması. Geçen ay Heart and Circulatory Physiologydergisinde yayınlanan bir çalışmada vücudu yeteri kadar esnek olmayan hastaların kalp krizi geçirme risklerinin yüksek olduğunu gösterildi. Vücudunuzun yeteri kadar esnek olup olmadığını onlamak için “Otur ve dokun testi” ni yapmanız gerekiyor. Halının üzerine oturup ayaklarınızı diz kapaklarından kırmadan öne doğru uzatın. Sonra resimde gördüğünüz gibi ellerinizi öne doğru uzatarak başparmaklarınıza dokunmaya çalışın. (Ben dün gece denedim, başaramadım.) Dokunabilenlere aferin, maalesef dokunamayanların kalp riskleri biraz daha yüksek çıkıyor. Texas Üniversitesi tarafından yapılan çalışmada yaşları 20 ile 83 arasında değişen 526 sağlıklı insana otur ve dokun testi yapılıyor ve katılımcılar esnek olanlar ve olmayanlar olmak üzere iki gruba ayrılıyor. Daha sonra katılımcıların damar sertlikleri ölçülüyor ve parmağına dokunmayanların (esnek olmayanların) damar duvarlarının da sert olduğu bulunuyor. Araştırmayı yapan Dr. Yamamato damar duvarlarındaki elastik dokunun kas ve kemik sistemindeki elastik doku ile aynı olduğunu dolayısı ile sırt ve bel dokusunun yeteri kadar esnek olmamasının damarlar hakkında fikir verebileceğini söylüyor, "Peki, her gün esneme çalışmaları yaparak ayak başparmağıma uzanabilirsem damarlarım açılacak mı?" sorusuna "evet" cevabı veriliyor. Ağırlık ve streching çalışması yaptırdıkları hastaların damar elastikiyetinde 3.5 ay sonra %20 oranında düzelme tespit ediliyor.
 
DİKKAT! Tek başına yukarıdaki bulguların hiçbiri kalp hastalığını veya erkenden kalp hastası olacağınızı göstermez. Bu yüzden şişmansanız, kulak çizginiz varsa veya yüzük parmağınız işaret parmağından kısaysa veya otur dokun testinde başarısız olduysanız boşuna kendinizi üzmeyin. Bu belirtileri taşıyan kişilerin gelecekte kalp hastalığına yakalanmamak için daha erken yaşta önlem almalarında fayda vardır. Sigara içiyorsanız bırakın, şeker, kolesterol ve tansiyon ölçümlerin yaptırmayı ihmal etmeyin. Düzenli spor ve gerilme hareketleri yaparak vücudunuzun elastikiyetini artırın.