Her insanın kalp hızı farklıdır. Beden hareketleri (koşma, yürüme), duygusal durumumuz (üzüntü, endişe, mutluluk), karnımızın aç tok olması veya havadaki sıcaklık gibi pek çok faktör kalp hızımızı etkiler. Kalp hızınızı bulmak için 10 dakikalık bir istirahatin arkasından nabzınızı sayabilirsiniz. (Bakınız:nabız sayımı nasıl yapılır?)Dakikada 60-100 arasında atıyorsa kalbinizin hızı normal demektir. Uzun yıllar spor yapan kişilerde normal kalb atış hızı 50, hatta 40a kadar inebilir. Bunun sebebi spor yapmaya bağlı olarak kalp kaslarının güçlenmesi ve her seferinde daha fazla kan pompalayabilmesidir. (Ünlü bisiklet yarışçısı Lance Armstrong’un kalbi istrihat esnasında dakikada 32 atıyor.) Eğer kalbinizin dakikada atım sayısı düşükse (ve hiç bir şikâyetiniz yoksa) üzerinde durmayın. Birlikte halsizlik, başdönmesi, bayılma gibi şikâyetler varsa mutlaka doktora görünün. 
Kalp hızının 60-100 arasında normal olduğunu söylesem de şunu da ilave etmek zorundayım: “kalp hızınız ne kadar düşükse o kadar iyidir.” Aynı düşük tansiyonu sevmemiz gibi kalp hızının düşük olması da hoşumuza gider. Örneğin; kalp hızı dakikada 70 atanlar sağlık açısından kalp hızı dakikada 80 atanlardan daha avantajlıdır. Normal sınırlar içinde bile olsa (60-100 arasında) kalbin hızlı atmasının kalp krizi, felç ve ölüm riskini artırdığı gösterilmiştir. Norweç kaynaklı bir çalışmada istrihat nabzındaki her 10 atımlık artışın kalp krizi riskini kadınlarda % 18, erkeklerde % 10 artırdığı gösterilmiştir. Bu  sene (2015) Quingdao Üniversitesi'nde yapılan bir çalışmada 2 milyon hasta analiz edilmiş, istrihat kalp hızı 80 üzerinde olanların ölüm riski daha düşük olanlara göre % 45 yüksek bulunmuştur (1).  Bu bilgilerin ışığında şunu söyleyebilirim: kalbiniz 50-70 arasında atıyorsa çok iyi, 70-85 arasında atıyorsa orta, 85 üzerinde atıyorsa yüksek nabız olduğundan bahsedebiliriz. Geçici bir telaş, stres, üzüntü, gerginlik böyle bir artışa neden olduysa mesele yok, bir süre sonra nabzınız tekrar eski hızına inecektir. Nabız devamlı yüksek seyrediyorsa nedenini bulmak ve düzeltebilir bir sebep varsa ortadan kaldırmakta büyük fayda var. Bu konuda doktorunuz size yardımcı olacaktır ama hemen aklıma gelen sık görülen iki nedeni hemen söyleyeyim: SİGARA VE ANEMİ (kansızlık) nabızı yükseltir. Eğer uzun zamandır sigara içiyorsanız zahmet edip araştırmaya girmeden önce sigarayı bırakıp altı ay kadar bekleyin. Bu arada düzenli spor yapmanın zaman içinde kalp hızında belirgin düşme sağladığını unutmayın. Ülkemizdeki bayanların spor yapma alışkanlığı olmadığı için genellikle nabızları da yüksek çıkıyor. Her gün düzenli olarak yapılacak bir saatlik yürüyüş/hafif koşu bir yıl içinde nabız sayısında belirgin düşme sağlar. Eğer kalp hızınız devamlı olarak 90 üzerindeyse bir doktora görünmenizde fayda olduğunu unutmayın.

 

Veganlık ve Sağlığınız ile ilgili www.oguzcankinikoglu.com sitesindeki makalelerden de yararlanabilirsiniz.
(1) Dogfeng Zhang, CMAJ Nov 23, 2015