Tansiyon yüksekliği damarlarımızı sertleştiren-tıkayan ciddi bir rahatsızlıktır. Damardan zengin, göz, böbrek, kalp, beyin gibi organlarımızda geri dönüşü olmayan hasarlara neden olur. İyi bir diyet ve sporla tansiyonları normale inmeyen hastaların mutlaka ilaç kullanması gerekir. Tüm ilaçlar gibi tansiyon ilaçlarının da bazı yan tesirleri vardır. Bu yüzden tansiyon kontrolünde öncelik her zaman kilo verme ve diyette olmalıdır. Kilo fazlası olan, tuzlu yiyen, stresli bir hayatı olan, yeteri kadar spor yapmayan bir hastada bazen en güçlü ilaç kombinasyonları bile etkili olmaz.

            İlaç kullanan hastaların -yan tesirlerinden korkarak- doktorlarına danışmadan ilaçlarını kestiklerine çok şahit oldum. Unutmayalım ki yan tesir olarak düşündüğümüz bazı şikâyetlere hastalığın kendisi neden olabilir. Bu konuda kararı doktora bırakmak daha uygun olur. İlacın yan tesirleri, dozu azaltılarak veya başka bir tansiyon ilacı ile değiştirilerek giderilebilir.

Tansiyon ilaçlarının yan tesirleri   

1-Tansiyonun fazla düşmesi, baş dönmesi, sersemlik hissi, halsizlik, yorgunluk ve konsantrasyon güçlüğüne neden olabilir.

Özellikle yaşlı hastalarda, kanın beyin gibi hayati organlara ulaşması için asgari bir basınca ihtiyaç vardır. Tansiyonun aşırı düşmesi zaten kireçlenmiş olan damarlardaki kan akımını azaltarak baş dönmesi, sersemlik, yorgunluk yapabilir. Bazı hastalar birden kalkınca başlarının döndüğünü söylerler. Tansiyonu ne kadar düşürmeliyiz sorusunun cevabı hastadan hastaya değişir. Ben genellikle büyük tansiyonun 110 mmHg nın altına düşmesine izin vermem. Yukarıdaki şikâyetlerden bir veya bir kaçı varsa, takip sırasında büyük tansiyonunuzu birkaç kez 110 mmHg altında bulmanız halinde doktorunuza haber veriniz.  

2-Bazı tansiyon ilaçları kuru öksürük yapabilir.

Eğer bir süredir öksürüyorsanız ve tansiyon ilacınızın kutusunda ACE grubu yazıyor ise şikâyetiniz ilaca bağlı olabilir. Önceden uyarılmayan hastaların öksürük şikâyeti ile doktor doktor gezdiklerini çok gördüm. Dikkat! Tansiyon ilacınızı uzun yıllardır kullanıyor olmanız öksürük yapmayacağı anlamına gelmez. (İki yıl kullanmanıza rağmen üçüncü yıl öksürüğe neden olabilir.) İlacın kesilmesi ile öksürük beş on gün içinde kendiliğinden geçer.

3-Bazı tansiyon ilaçları sık sık idrara çıkmaya neden olabilir.

Sık idrara çıkmanız diüretik içeren tansiyon ilaçlarının yan tesiri değil etki mekanizmasıdır.  İlacı yatarken almayın ki uykunuzu bölmesin. Diüretikli tansiyon ilaçları gut krizini tetikleyebilir bu yüzden hastaların belirli aralıklarla ürik asit seviyelerini kontrol ettirmeleri iyi olur.  

4-Bazı tansiyon ilaçları ayakta şişmeye neden olabilir.

Vücutta su tutulmasına neden olan tansiyon ilaçları ayakta şişme yaparlar. Hele bir de varisiniz varsa bileklerdeki şişlik daha belirgin hale gelir.

5-Seks isteğinde azalma ve erkeklerde sertleşme sorunu yapabilir.

Dikkat! Yüksek tansiyon hastalığının kendisi de zaman içinde (penis damarlarında daralmaya neden olarak) sertleşme sorununu yapabilir. Bu yüzden hemen ilacı kesmek yerine doktorunuzla konuşun, ilacın yan etkisi olduğu konusunda hemfikir olursanız doz azaltılarak veya ilaç grubu değiştirilerek sorun çözülebilir.  

6-Bazı tansiyon ilaçları kalp hızında yavaşlama yapar.

Özellikle beta bloker grubu tansiyon ilaçları kalp hızında yavaşlamaya neden olabilir. Nabzınızın dakikada 50’nin altına inmesi halinde doktorunuza haber verin. 

7-Alerjik reaksiyonlar.

Tansiyon ilaçları çok nadir olarak alerjik deri döküntüleri ve kaşıntılara neden olabilirler.

8-Bazı tansiyon ilaçları memelerde büyümeye neden olur.

Bayanlar için sorun değil ama erkeklerin pek istemeyeceği bir yan tesirdir.  

9-Kabızlık sık görülen bir yan tesirdir.  

Bol su içerek ve basit önlemlerle sorunu çözebiliyorsanız fazla bir önemi yoktur. 
10-Bazı tansiyon ilaçları (Özellikle ARB grubu ilaçlar) sırt ağrısı yapabilir.

            Sevgili okurlarım, piyasada etki mekanizmaları birbirinden farklı yüzlerce tansiyon ilacı vardır. Bizler hastamıza ilaç yazarken tansiyonun şiddetine, hastanın cinsiyetine, yaşına, kilosuna ve burada tek tek yazamayacağım pek çok faktöre bakarak ilaç seçimi yaparız. Sakın ola ki eş dost tavsiyesi ile ilaç almayın, “bana iyi geldi sen de yut” diyenlerin sözüne kanıp ilacınızı değiştirmeyin.